Grupy VAT – uproszczenia dla podmiotów powiązanych
21 czerwca 2021
Ministerstwo Finansów (MF) zamierza wprowadzić istotne rozwiązania upraszczające w zakresie rozliczania podatku VAT dla podmiotów powiązanych, będą to „Grupy VAT” – nowe rozwiązanie zacznie funkcjonować prawdopodobnie już od 2022 r.
Dzięki nowemu rozwiązaniu podmioty tworzące grupę, będą mogły rozliczać się na gruncie VAT wspólnie, jako jeden podatnik.
Z wyjaśnień wiceministra finansów Jana Sarnowskiego wynika, że w pierwszej fazie z rozwiązania skorzystają podmioty tworzące podatkową grupę kapitałową (PGK) na gruncie CIT. Niemniej już od 2023 r. możliwość korzystania z grup VAT miałaby zostać rozszerzona na pozostałe Grupy podatników.
Tworzenie Grupy VAT ma być dobrowolne, co niewątpliwie jest dobrą informacją z punktu widzenia podatników, gdyż sami będą mogli oni zadecydować, czy rozwiązania zaproponowane w ramach grup VAT są korzystne z ich perspektywy.
W związku z zamiarem wprowadzenia rozwiązań dotyczących grup VAT na stronach internetowych MF został opublikowany projekt zmian w ustawie o VAT pod nazwą „GRUPY VAT– propozycje i kierunki zmian”, który był podstawą do przeprowadzenia prekonsultacji w ramach, których do dnia 7 czerwca 2021 r. można było zgłaszać opinie i uwagi do projektu. Oprócz proponowanego brzmienia przepisów w projekcie odnajdziemy również dodatkowe wyjaśnienia odnośnie planowanych zmian.
Jakie warunki trzeba będzie spełnić?
Z przedstawionego przez MF projektu wynika, że Grupę VAT będą mogli utworzyć zarówno podatnicy będący częścią PGK, mający siedzibę na terytorium kraju, jak i podmioty, które tworzą PGK wraz z oddziałami podmiotów zagranicznych (w zakresie w jakim stanowią stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju).
Proponowana zmiana ustawy o VAT przewiduje możliwość uzyskania statusu podatnika podatku od towarów i usług przez grupę podatników ściśle powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie.
Przy czym podatników będzie uważać się za powiązanych finansowo jeśli jeden z podmiotów tworzących Grupę VAT posiada bezpośredni 75% udział w kapitale zakładowym lub w tej części kapitału zakładowego pozostałych podmiotów.
Podatników będzie się natomiast uważać się za powiązanych ekonomicznie, gdy:
Z wyjaśnień zawartych w projekcie można wywnioskować, że ustanowienie ww. wymogu powiązań o charakterze ekonomicznym, ma wykluczyć z grup VAT sztuczne struktury podmiotów pozbawionych jakiegokolwiek znaczenia gospodarczego.
Z kolei podatników za powiązanych organizacyjnie uważać się będzie, gdy:
Co istotne w projekcie wyjaśniono, że podczas całego okresu istnienia Grupy VAT zachodzić muszą wszystkie trzy typy ww. powiązań.
W celu utworzenia Grupy VAT, podatnicy będą m.in. zobowiązani do zawarcia pisemnej umowy o jej utworzeniu i załączenia jej do zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96 ust. 1 ustawy o VAT. Będą również zobowiązani do wyznaczenia spośród siebie przedstawiciela Grupy VAT.
Jakie korzyści może przynieść przynależność do Grupy VAT?
Głównymi założeniami dla działania Grup VAT jest m.in. jeden zbiorczy JPK_VAT (zamiast oddzielnych JPK_VAT składanych przez poszczególne spółki), brak faktur wewnątrz grupy i ekonomiczna neutralność obrotów.
Wydaje się, że zasadnicze znaczenie dla podmiotów zainteresowanych utworzeniem Grupy VAT może mieć przede wszystkim okoliczność, że dostawy towarów i świadczenie usług przez podmioty należące do tej grupy nie będą stanowić czynności podlegających opodatkowaniu.
Ponadto jako korzyści z funkcjonowania Grupy VAT w projekcie przedstawionym przez MF wskazano m.in.:
Należy dodatkowo zauważyć, że szczególnie atrakcyjne dla niektórych podatników mogą być również ułatwienia związane z kalkulacją i odliczeniem podatku naliczonego, gdyż jak wskazuje projekt prawo do odliczenia podatku naliczonego Grupy VAT ustala się z uwzględnieniem czynności wykonywanych (na rzecz podmiotów spoza tej grupy) przez wszystkie podmioty należące do Grupy VAT. Przy czym dla ustalenia prawa do odliczenia nie będą brane pod uwagę czynności realizowane pomiędzy członkami grupy. Jako przykład podmiotów, które powinny skorzystać na rozwiązaniu, wskazano podmioty z sektora finansowego. Zgodnie z wyjaśnieniami zwartymi w projekcie:
„(…) dla sektora finansowego, który ze względu na brak prawa do odliczenia podatku ponosi znaczący ekonomiczny ciężar podatku VAT, stworzenie grupy VAT będzie rozwiązaniem przynoszącym realne oszczędności związane np. z brakiem konieczności opodatkowywania VAT usług i towarów nabywanych od podmiotów z tej samej grupy VAT – którego nie można było do tej pory odliczyć. Korzystanie z konstrukcji grup VAT może zatem ograniczyć wartość VAT, który nie mógł być odliczony i stawał się realnym kosztem tej działalności – zakup od członka grupy odbędzie się bez opodatkowania VAT”.
Inne wybrane konsekwencje przynależności do Grupy VAT
Przynależność do Grupy VAT to nie tylko same korzyści, przewiduje się bowiem m.in, że podmioty wchodzące w skład Grupy VAT będą solidarnie odpowiedzialne za jej zobowiązania z tytułu podatku od towarów i usług, należnego za okres obowiązywania umowy.
Ponadto należy wspomnieć, że czynności w ramach grupy nie będą zwolnione z jakiegokolwiek ewidencjonowania. Dla celów kontrolnych przewiduje się bowiem obowiązek ewidencjonowania czynności wewnątrz grupy VAT w formie elektronicznej. Korzystną informacją jest w tym przypadku to, że stosowna ewidencja będzie składana organowi podatkowemu jedynie na żądanie, ponadto ma ona mieć charakter uproszczony.
Źródło: