Po kilkutygodniowej przerwie wznowiono prace legislacyjne nad zmianami w Rozporządzeniu w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Rozporządzenie JPK_VAT). Aktualny projekt z 17 maja 2021 r. zakłada dodatkowo (w porównaniu do pierwszej wersji) następujące zmiany:

• uchylenie oznaczenia MPP – jeżeli rozporządzenie zacznie obowiązywać w tej wersji to od lipca 2021 nie będzie konieczności oznaczania tego typu transakcji w JPK_VAT;
• oznaczenie operatora interfejsu elektronicznego ułatwiającego dostawy e-commerce;
• konieczność wskazania terminu płatności lub dokonania zapłaty w przypadku skorzystania z „ulgi za złe długi”;
• zastąpienia znaczników SW i EE symbolem WSTO_EE oraz dodaniem znacznika IED dla ułatwiających dostawy e-commerce;
• możliwości zbiorczego ujęcia WSTO (wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów na odległość z Polski na terytorium innych krajów UE) za pomocą dokumentu wewnętrznego;
• zrezygnowano z pomysłu, aby oznaczenie TP było stosowane dla transakcji powyżej 15 tys. zł (taki pomysł znalazł się w pierwszej wersji projektu).

---

Pozostałe zmiany dotyczą głównie oznaczeń grup towarów i usług  (GTU) – ale nie tylko.

Czego dotyczą pozostałe zmiany?

I. Wprowadzenie możliwości zbiorczego wykazywania:

• paragonów z NIP do kwoty 450 zł uznanych za faktury uproszczone, bez konieczności wykazywania każdego takiego paragonu w ewidencji odrębnie (zasada ta ma zostać wprowadzona na stałe, pierwotnie miała ona obowiązywać do końca czerwca 2021r.);
• faktur dokumentujących przejazd autostradą płatną lub przejazd na dowolną odległość, wystawianych w formie biletu jednorazowego przez podatników uprawnionych do świadczenia usług polegających na przewozie osób (mają być wykazywane pod pewnymi warunkami – na podobnych zasadach jak faktury uproszczone).

II. Zmiany w oznaczeniach GTU:

GTU_01 – doprecyzowano, że oznaczenie ma dotyczyć napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2% oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%, oznaczonych kodami CN 2203-2208. Obecnie przepis dot. GTU_01 zawiera jedynie wyliczenie kilku rodzajów alkoholi i odesłanie do ustawy o podatku akcyzowym[2]. Taki stan rzeczy może w praktyce powodować wątpliwości interpretacyjne.

GTU_03 –oznaczenie nie obejmie swoim zakresem olejów opałowych wymienionych w lit. b § 10 w ust. 3 pkt 1, tzn. tych, o których mowa w art. 103 ust. 5aa ustawy o VAT[3] i podlegających oznaczeniu „GTU_02”. Wprowadzona zmiana ma służyć wyeliminowaniu wątpliwości co do podwójnego przypisywania oznaczeń, tj. GTU_02 i GTU_03 dla tych samych dostaw oleju opałowego.

GTU_06 –doprecyzowanie, że dostawa folii typu stretch powinna być oznaczona tym kodem, jeżeli stanowi odrębną dostawę poza dostawą urządzeń elektronicznych oraz części do nich. Dla przejrzystości zapisu wyszczególniono ją ze wskazanych w tym przepisie zbiorczo pozycji 7-9 załącznika nr 15 do ustawy i ujęto odrębnie. Powyższa zmiana nie spowoduje zatem rozszerzenia ww. oznaczenia GTU na nowe kategorie produktów.

GTU_07 –doprecyzowanie, że oznaczenie dotyczy wszystkich pojazdów, a nie tylko samochodowych, oraz części do tych pojazdów, które zostały wymienione w Nomenklaturze Scalonej wyłącznie o kodach CN 8701–8708. Obecne brzmienie tego przepisu budzi wątpliwości, ponieważ sugeruje ono, że  oznaczeniu GTU_07 nie podlega dostawa części do pojazdów innych niż samochody.

GTU_08 –oznaczenie nie będzie już dotyczyć wyrobów z bursztynu (CN 9602) oraz biżuterii artystycznej o wieku przekraczającym 100 lat (CN 9706 00 00). Oznaczeniu w dalszym ciągu będą podlegały niektóre tzw. ,,towary wrażliwe” wymienione w poz. 12–25, 33–40, 45, 46, 56 i 78 załącznika nr 15 do uVAT.

GTU_09 –usunięcie sformułowania „leków oraz wyrobów medycznych”, ponieważ budziło ono wątpliwości interpretacyjne. W związku z tym, oznaczenie dotyczyć będzie tylko produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, objętych obowiązkiem zgłoszenia, które zostały ujęte w wykazie produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Powyższa zmiana nie spowoduje więc rozszerzenia ww. oznaczenia GTU na nowe kategorie produktów. 

GTU_10 – ma dotyczyć nie tylko budynków, budowli i gruntów, ale również ich części i udziałów w prawie własności. Do tej pory ww. części i udziały w nieruchomościach również podlegały oznaczeniu GTU_10, ale nie wynikało to wprost z treści rozporządzenia (twierdził tak MF w wydanych przez siebie wyjaśnieniach).[4]

GTU_12 – doprecyzowanie które z usług niematerialnych podlegają temu oznaczeniu (wskazując konkretne kody PKWiU 2015 odpowiadające tym usługom). Co do zasady do rozporządzenia zostają przeniesione grupowania PKWiU, które zgodnie z wcześniejszymi wyjaśnieniami MF (dostępnymi na stronie internetowej) podlegały oznaczeniu GTU_12. Pojawiły się tu jednak także nowe pozycje PKWiU, które nie były wymienione we wspomnianych wyjaśnieniach MF – objęto także tym oznaczeniem usługi audytu finansowego, ponieważ (w ocenie MF) są to usługi tzw. „wrażliwe” często wykorzystywane do podwyższania kosztów. Zmieniono zapis – zamiast „księgowe” na: „w zakresie rachunkowości i audytu finansowego”

Nowy zakres przedmiotowy ma wyglądać następująco:

Rodzaj usług niematerialnych	PKWiU
doradcze (w tym doradztwo prawne i podatkowe, doradztwo związane z zarządzaniem)	PKWiU 62.02.1, 62.02.2, 66.19.91, 69.20.3, 70.22.11, 70.22.12, 70.22.13, 70.22.14, 70.22.15, 70.22.16, 70.22.3, 71.11.24, 71.11.42, 71.12.11, 71.12.31, 74.90.13, 74.90.15, 74.90.19
w zakresie rachunkowości i audytu finansowego	69.20.1, 69.20.2
prawne	69.1
zarządcze	62.03, 63.11.12, 66.11.19, 66.30, 68.32, 69.20.4, 70.22.17, 70.22.2, 90.02.19.1
marketingowe lub reklamowe	73.1
firm centralnych	70.1
badania rynku i opinii publicznej	73.2
badań naukowych i prac rozwojowych	72
usługi szkoleniowe	85.5

Co istotne, wskazany przez podatnika kod PKWiU dla usługi powinien odzwierciedlać jej faktyczny charakter. Jeśli podatnik zakwalifikuje usługę do niewłaściwego grupowania PKWiU to nie zwalnia go to z obowiązku oznaczenia transakcji właściwym kodem GTU (jeśli w rzeczywistości jest to jedna z usług niematerialnych podlegających oznaczeniu GTU_12).

GTU_13 – doprecyzowanie przepisu, tzn. wykreślenie wyrazów „sekcja H” i „2015 symbol”. W znowelizowanym brzmieniu rozporządzenia oznaczeniu GTU_13 będzie podlegało: świadczenie usług transportowych i gospodarki magazynowej (PKWiU 49.4, 52.1). Usunięcie zastrzeżenia „ex”
przy symbolu PKWiU może spowodować szersze zastosowanie GTU_13.

III. Zmiany w oznaczaniu procedur wykazywanych w JPK_VAT:

• Oznaczenie „MPP” – zgodnie z nowym projektem nie będzie obowiązku oznaczania transakcji kodem MPP.
• Oznaczenie „TP” nie będzie stosowane w przypadku dostaw towarów oraz świadczenia usług, gdy powiązania między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą wynikają wyłącznie z powiązania ze Skarbem Państwa lub jednostkami samorządu terytorialnego lub ich związkami. Proponowana zmiana ma charakter upraszczający i dostosowujący wymogi ewidencyjne do potrzeb analitycznych i kontrolnych administracji skarbowej.
• Czynności udokumentowane zbiorczym dokumentem wewnętrznym zawierającym sprzedaż z kas rejestrujących „RO” i dokumentem wewnętrznym „WEW” nie będą oznaczane kodami GTU. Dodatkowo informacje zbiorcze z kas oznaczone w JPK kodem „RO” nie będą oznaczane symbolami procedur (TP itp.);
• Projekt zakłada wprowadzenie rozwiązania, aby zmniejszenie podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 19a ustawy o VAT, mogło być wykazane w ewidencji na podstawie dokumentu wewnętrznego z oznaczeniem „WEW”, o którym mowa w ust. 8 pkt 2 rozporządzenia. Chodzi zatem o sytuację, w której zgodnie z regulacjami wprowadzonymi w ramach pakietu SLIM VAT nabywca zobowiązany jest do wykazania korekty podatku naliczonego in minus nawet jeśli nie otrzymał jeszcze faktury od sprzedawcy. Zgodnie z projektem taką korektę wykażemy dokumentem wewnętrznym z oznaczeniem WEW.

Jednocześnie, w celu wyeliminowania różnic pomiędzy dokumentacją techniczną (strukturą JPK_VAT z deklaracją), a wskazanymi w rozporządzeniu oznaczeniami zmieniono sposób oznaczeń z oznaczeń typu „01” do „13” na „GTU_01” do „GTU_13”. Ponadto doprecyzowano zapisy wskazując odniesienie do kodów CN wg Nomenklatury scalonej (CN 2020) lub powołując się na klasyfikację PKWiU 2015. Przepisy przejściowe przewidują jednak, że dotychczasowe struktury JPK_VAT z deklaracją, tj. JPK_V7M i JPK_V7K, można stosować przez okres 6 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia.

Proponowane zmiany należy ocenić pozytywnie, ponieważ usuwają one część wątpliwości interpretacyjnych związanych z oznaczeniami stosowanymi w JPK_VAT. Przepisy rozporządzenia w obecnym brzmieniu (zwłaszcza odnośnie kodu GTU_12 dot. usług niematerialnych) są dość ogólne, przez co podatnicy mają problemy z przypisaniem do sprzedawanych przez nich towarów/usług odpowiednich oznaczeń.

Co do zasady zmiany mają wejść w życie 1 lipca 2021 r.

[1] Rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług, Dz.U.2019.1988, dalej: rozporządzenie.
[2] Ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym; tj. Dz.U.2020.722; dalej: ustawa o podatku akcyzowym.
[3] Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; tj. Dz.U.2020.106, dalej: ustawa o VAT.
[4] https://www.podatki.gov.pl/jednolity-plik-kontrolny/jpk-vat-z-deklaracja/faq-jpk-vat-z-deklaracja/#wypelnianie-jpk-vat